Centre Médical Notre Dame de la Providence de Ligmwaarè
De eerste activiteiten op de site van Ligmwaarè dateren van 1990. Op initiatief van de bisschop ging een eenvoudig dispensarium (CSPS of Centre de Santé et de Promotion Sociale) van start. De mensen kregen er verpleegkundige zorgen. Men bouwde een materniteit, een labo, een hospitalisatiegebouw en een kinderafdeling. Bij gebrek aan mensen en middelen bleven de gebouwen onderbenut. in 2011 kwamen we er voor het eerst. Op vraag van de bisschop sponsorden we de vernieuwing van de materniteit. 2014 is een keerpunt: het centrum wordt door het ministerie erkend als CMA (Centre Médical avec Antenne Chirurgicale) met de naam Centre Médical Notrde Dame de la Providence de Ligmwaarè. Dit maakt een doorgedreven investering in mensen en middelen noodzakelijk.We kunnen de bouw van een operatieblok financieren, Opstarten van de chirurgische activiteit is ingewikkelder dan verwacht maar sinds begin 2017 is er een orthopedisch chirurg en een arts algemene geneeskunde. In mei 2020 hebben twee anesthesie verpleegkundigen en een arts met chirurgie specialisatie het team vervoegd. Regelmatig komen een gynaecoloog en cardioloog voor consultaties. In de loop van 2021 en 2022 gebeurden meerdere infrastructuurwerken, dankzij de steun van de provincie West Vlaanderen: vernieuwing labo, aanleg van eenvoudige wegen op het terrein, verlichting op het terrein, aanleg groentetuin, bouw van een car port. In 2024 telt het centrum een twintigtal medewerkers. Een driejarig project is gestart met als doel financieel minder afhankelijk van anderen te zijn.
Het terrein
Een medisch centrum in de brousse ziet er anders uit dan wat we gewoon zijn. Overal staan struiken en beplantingen. Er groeien pindanoten. Het is dor in het droge seizoen en groen tijdens het regenseizoen. Er zijn geen aangelegde paden. De gebouwen staan verspreid op het terrein. Er is ook geen omheining en mensen en dieren wandelen over het terrein. De omtrek van het terrein is 2,8 km. Na een nauwkeurige inventaris van alle gebouwen in 2019 werkte onze ingenieur Piet enkele verbeteringen uit: er zijn nu eenvoudige wegen, het terrein is verlicht (veiligheid!) en er is een mooie toegangspoort (2022).
De materniteit
Bij de start, in 2011, wilden we inzetten op de Zorg Moeder en Kind. De vernieuwing van de materniteit was onze eerste realisatie, en meteen de basis voor de naam van de vzw. Het gebouw werd grondig vernieuwd, het overdekt terras is een ontmoetingsplaats voor moeders, kinderen en personeel. Moeders komen er voor consultaties tijdens de zwangerschap, en na de bevalling. Ondertussen gebeurden er al meerdere opknapbeurten. Na een stijging tot een honderdtal bevallingen per jaar is er nu een daling, omdat staatsinstelling dit gratis aanbieden. In 2024 betaalde de staat het loon van de vroedvrouw niet langer. We hebben middelen voorzien om opnieuw een vroedvrouw in dienst te nemen.
Het operatieblok
Om van een dispensarium naar een CMA (Centre Médicale avec Antenne chirurgicale) op te klimmen is een operatiezaal nodig. We hebben de bouw ervan gefinancierd (114 000 euro). De nodige materialen voor de inrichting van de zalen kwamen via containertransport ter plaatse aan. We zorgden ervoor dat alles correct geïnstalleerd werd. In juni 2017 kwamen de inspecteurs van het ministère de la santé langs. Hun oordeel was strenger dan verwacht. Na enkele aanpassingen kon de arts orthopedist van start gaan. Een orthopedische operatietafel, monitoren, chirurgische instrumenten zijn ter plaatse.In 2018 is er een "passerelle" gebouwd, een verbindingsweg tussen de gebouwen. Einde 2018 startten de chirurgische activiteiten. De passerelle met "salon ouvert" zorgt duidelijk voor meer confort. We stellen vast dat het gebouw onderbenut is. Met de directeur Alain Dabire willen we dit in 2024 stilaan keren.
De medewerkers
Het centrum telt een twintigtal medewerkers (verpleegkundigen, vroedvrouw, laboranten, onderhoudspersoneel, ambulancier, directeur, nachtwaker, apotheekgerante. Er is nauwelijks steun van de staat, zeker niet in de huidige precaire omstandigheden. We helpen zoveel als mogelijk. Ter illustratie: een jaarloon van een verpleegkundige bedraagt in 2024 € 2600.
Uitrusting operatiezaal, labo, consultatie
Bij de opstart van de operatiezaal zorgden we voor een goede uitrusting: operatietafels, lampen, instrumenten, sterilisator... Heel wat medisch materiaal gaat ook nu nog per container naar Burkina: echografietoestel, onderzoekstafel, verbandmateriaal, EKG toestel...
Ziekenvervoer
In 2019 financierden we de aankoop van een nieuwe Toyota ziekenwagen. Ondertussen is er ook een carport, zodat er voldoende beschutting is.
De toekomst?
Het centrum is zeer landelijk gelegen. Vele mensen hebben nauwelijks middelen om gezondheidszorg te betalen. We stimuleren de samenwerking met PRAH in Diébougou zodat er efficienter kan gewerkt worden (vb één labo voor beide sites).
Opleidingen
In het verleden betaalden we de opleiding chirurgie (6 maanden) van de arts. Hij verliet echter al snel het centrum. In 2025 studeert Michel Kiambe af als arts algemene geneeskunde. We co financierden zijn studies en hij is contractueel 10 jaar verbonden aan Ligmwaarè en PRAH. Hopelijk brengt dit stabiliteit en continuiteit in de dienstverlening.
Projecten
Na de vele infrastructuurwerken is er meer aandacht voor projecten. In 2024 was er een sensibilisering rond hypertensie en een project rond vaginale chirurgie, geleid door een Burkinabese arts. Een campagne rond hepatitis en vaccinatie staat nog op het programma.
Meer infrastructuurwerken
Ondertussen werden al heel wat gebouwen op het terrein grondig gerenoveerd: het opnamegebouw (5 kamers), de dokterswoning, het dispensarium.
Door toedoen van Franse sponsors werd een tweede artsenwoning gebouwd. We financierden de aanleg van een "hangar cuisine", zodat de familie ook in het regenseizoen kan koken voor de patiënten. Begin 2021 is het labo gebouw grondig gerenoveerd. Er is een carport, onder meer voor de ziekenwagen. Eén patentenkamer heeft nu ook een kleine badkamer.
Apotheek
In 2011 beperkte de apotheek zich tot enkele rekken. Elisabeth en Christophe, een Frans koppel, besloten de apotheek en de werking ervan volledig te vernieuwen (2017). Het lokaal is nu ruimer, de ramen zijn gesloten zodat er geen stof binnenwaait, en er is airco. Dit is noodzakelijk voor de goede bewaring van de medicatie. Een frigo werkt op zonnepanelen en de apotheekkasten (in Burkina gemaakt) zijn nu heel overzichtelijk. Er is nu een programma voor stockbeheer en er ging hierbij aandacht naar de opleiding van het personeel. De uitbating van de apotheek is ondertussen rendabel.
